Duurzaam ondernemen betekent ook een gezonde balans tussen werk en vakantie, tussen kantoortijd en vrije tijd. Maar hoe zorg je voor die gezonde balans als duurzame zzp’er of mkb’er? Als je geen vakantiegeld krijgt en geen werk ook geen inkomen betekent.
Kortom: hoe word je geen zwembroekzzp’er of terrasmkb’er?
Op vakantie als zwembroekzzp’er en terrasmkb’er
Ken jij ze van jouw vakantie op de camping of het all inclusive resort? Niet de door Japke-d verafschuwde mensen met teenslippers en korte broeken. En ook niet de baywatchers op de beach en proppers op de promenades.
Nee, ik bedoel de gladde verkopers die tijdens het middagdutje van hun kinderen in een (te) hete tent snel hun mail erbij pakken om die ene klant snel te antwoorden.
De influencers die zittend aan de rand van het zwembad met hun mocktail en telefoon gelikte (en gelikete) #nofilter-foto’s op hun zakelijke Instagramaccount plaatsen.
De workaholics die gelijk de wificode vragen en de hele dag in het restaurant te vinden zijn met de laptop op schoot, terend op één glaasje water (want je bent toch een Nederlander).
En de managers die om half 7 (’s ochtends, ja) voor de tent luid bellen met hun collega’s, in de veronderstelling dat er tijdsverschil is tussen Zuid-Frankrijk en Nederland en ze vanwege de grote afstand harder moet praten.
Juist, de zwembroekzzp’er en terrasmkb’er
Ik heb het over de harde werkers die hun harde werk niet thuis of los kunnen laten. Die bang zijn klanten te verliezen of belangrijke mailtjes te missen (de fear of missing out). Die blij lijken te zijn als het gewone leven weer begint, zodat ze hun ontplofte lijst ongelezen mails kunnen beantwoorden.
Op vakantie als ondernemer
Eerlijk is eerlijk: vakantie nemen als zzp’er of mkb’er kan lastig zijn. Ondernemer ben je immers 24 uur per dag. Misschien heb je als ondernemer ook periodieke opdrachten, en die lopen gewoon door in de zomer. Daarnaast kan je mailbox wel leeg tijd als je vakantie begint, je hoofd is dat vaak niet. Bovendien kun je je werk niet altijd overdragen aan een collega. Dat wil je ook niet trouwens, want de een z’n vakantie blijkt de ander z’n overwerk.
En nog belangrijker: drie weken niet werken is drie weken geen inkomsten. Dat is vervelend, want die campingwinkels zijn verdraaid duur. De gewone supermarkten in het buitenland trouwens ook. Nog los van het terras op dat schattige pleintje in dat authentieke dorpje – of de Ramblas in Barcelona.
Waarom je je werk (als duurzame ondernemer) niet mee moet nemen op vakantie
Het is dus verleidelijk je laptop toch in te pakken. Maar het kan anders! Zo ken ik een ondernemer die vier weken op vakantie gaat, en daarvan is hij exact vier weken offline. Geen mail, geen opdrachten. “Hoe dan?”, vroeg ik me af.
De slechte smoes: accuproblemen
“Gewoon, je klanten inlichten en je laptop thuislaten.” Tsjah, klinkt simpel, maar ik was nog niet overtuigd. Daarop gaf hij aan dat een laptop op vakantie vragen is om problemen. “Want waar laat je zo’n ding?”
In de auto wordt het te heet en ontbrandt je laptopaccu vanzelf. In de tent wordt het ook te heet en ontbrandt je laptopaccu vanzelf, als hij tegen die tijd niet al uit je tent gejat is. Veel meer opties zijn er niet. Kortom, laptop thuislaten.
Een brandende accu is een prima praktisch bezwaar om tijdens je vakantie je laptop en werk thuis te laten. Zeker als je zoals ik tekstschrijver bent en je laptop je leven(swerk) is. Maar er is meer.
De goede reden: jouw gezondheid
Zo nu en dan afstand nemen van je werk is belangrijk voor je gezondheid, je werkplezier en je omgeving. Zo kan je er daarna met een frisse blik, heldere geest en opgeruimd hoofd weer tegenaan. Het zorgt ervoor dat je ontstrest, meer gaat bewegen (gezondheid), nieuwe inspiratie opdoet (creativiteit) en meer tijd hebt voor je omgeving. Of dat nu de natuur, je gezin of een goed boek is.
Niet werken tijdens je vakantie – hoe dan? 10 tips
Ik ben dus overtuigd, ik word geen zwembroekzzp’er. Maar hoe word je een zwembroekzzp’er die 4 weken offline gaat? Hoe voorkom je dat je de komende weken met je smartphone aan de playa ligt, met je laptop aan de loungebar, of met je webmail aan het zwembad?
Alle mails die je tijdens je vakantie ontvangt verwijderen is een optie. Bij Daimler gebruiken ze dit Mail on holiday-principe. Toch lijkt het me niet verstandig als zelfstandige.
Deze 8 tips helpen je hopelijk beter op weg:
1. Zeg ‘nee’
Niet tegen je vakantie, nee, maar tegen nieuwe klanten vóór je vakantie. Komen (potentiële) klanten met nieuwe opdrachten of grote taken en krijg je dat niet gedaan voor je vakantie ?Zeg dan gerust (of met pijn in je hard) ‘nee’.
Is het dringend, kun je geen nee zeggen of wil je dat niet? Zeg dan eerlijk dat je er ná je vakantie aan begint of dat er een andere taak af gaat. Doe je dat niet, dan neem je extra werk en stress mee op vakantie.
2. Plan je vakantie
Regeren is vooruitzien. Dat is precies de reden dat ik niet in de politiek ben gegaan. Ik kan namelijk niet plannen en heb geen discipline (lees je ook hier).
Toch werkt plannen: bereid je vakantie voor, kijk wat er in die periode allemaal moet gebeuren (periodieke opdrachten, facturen, …) en zorg dat alles voor je vakantie is geregeld.
Ja, dat is makkelijk praten, ik weet het. Maar probeer het eens!
3. Zet je afwezigheidsmelder aan – vóór je vakantie
In de zomermaanden krijg ik doorgaans héél snel antwoord op mijn mailtjes. Van de out-of-office. Niet altijd het antwoord waar ik op wacht, maar wel prettig. Dan weet ik namelijk dat ik moet wachten.
Door je afwezigheidsmelder al vóór je vakantie aan te zetten (of een regel toe te voegen aan je ondertekening), weten je klanten tijdig dat je weg gaat (of bent). Ze kunnen je dan vóór je vakantie nog hun prangende vragen stellen, of weten dat ze even geduld moeten hebben. Verwachtingsmanagement doet vaak wonderen!
4. Licht al je klanten persoonlijk in
We gaan (bijna) allemaal op vakantie en weten (bijna) allemaal dat we dan liever niet gestoord worden. Gestoord worden velen namelijk al van / tijdens hun werk (tijd voor iets anders, misschien?).
Vertel daarom op tijd wanneer je weg gaat, zodat je klanten hier ook rekening mee kunnen houden eventuele opdrachten nog op tijd kunnen bespreken met je. Niet alleen in je afwezigheidsmelder, maar ook pro-actief in een persoonlijke mail, app of telefonisch.
Je klant zal je het je gunnen. En heeft hij er geen begrip voor? Dan is het misschien toch niet je beste klant. Laat hem gaan (en wijs hem gemakshalve nog even op dit artikel ;-)).
5. Ga sporten na je laatste werkdag
Volgens arbeidspsycholoog Jessica de Bloom hebben veel mensen last van de ‘vrijetijdsziekte’. Dat zijn klachten als hoofdpijn en misselijkheid aan het begin van hun vakantie, waarschijnlijk omdat ze heel druk zijn geweest in de periode daarvoor.
Dat zal veel ondernemers bekend voorkomen. Omdat je lichaam op volle toeren heeft gedraaid, komt het tijdens de vakantie moeilijk tot rust. Lekker even sporten na je laatste werkdag kan dan helpen, zegt De Bloom in haar boek ‘De kunst an het vakantievieren‘. Zo komt je lichaam weer in balans en heb je tijdens je vakantie minder onrust.
6. Verwijder de verleiding
Wat ook werkt is de verleiding verwijderen. Als je geen chocolade in huis hebt, kun je er ook niet van snoepen. Voor je werk is dat niet anders.
Je kunt bijvoorbeeld je werkmail van je telefoon halen of je wachtwoord veranderen, zodat je er niet makkelijk bij kunt. Je zakelijke apps kun je ook verwijderen, die staan er na je vakantie zo weer op. En zit je in groepsapps? Ga eruit en laat je na je vakantie weer toevoegen.
Kortom, laat je spullen thuis: geen laptop mee, je mail en socials van je telefoon verwijderen, visitekaartjes thuislaten en je notitieblok op je bureau achterlaten.
Ja, ook dat rapport dat je eigenlijk nog moest lezen en wat mooi kan als de kinderen in het zwembad liggen blijft thuis!
7. Zet je wifi en 4 of 5G uit
Vroeger was alles beter: geen wifi op de camping en roamingtarieven waar je bang van werd. Wist je dat roamingtarieven de reden zijn dat het vakantiegeld is geïntroduceerd? Zo kon je baas je ook op de camping bereiken. Er zit een grote werkgeverslobby achter, de tabaks- en zuivellobby zijn er niets bij!
Maas als zzp’er krijg je geen vakantiegeld, dus alle reden om je data-verbinding uit te zetten. De wifi op de camping is ook frustrerend traag, dus ook die kun je beter niet gebruiken. Krijg je er ook geen hoge bloeddruk van.
8. Zoek afleiding
Het zijn ‘de dode momenten’ waarop je geneigd ben je laptop of telefoon te pakken. Bijvoorbeeld als je op de trein wacht, een kopje koffie drinkt of je voor het stoplicht staat.
Op vakantie is het niet anders. Zoek daarom afleiding voor de momenten dat de kinderen slapen of je erven niets te doen hebt: lees een boek, doe een wandeling, ga mediteren (lees hier hoe je mindful wordt zonder zweverigheid) of geniet gewoon van de omgeving.
9. App (niet) terug
Ja, klanten weten je echt wel te bereiken. Is het niet via de mail, dan bellen of appen ze je wel. Dan kun je twee dingen doen: niet reageren (is niet netjes) of wel reageren.
Ga voor het laatste, maar reageer niet inhoudelijk. Maak een out-of-office-tekst die je kunt versturen (net als bij je e-mail):
Bedankt voor je bericht. Helaas voor jou zit ik nu mijn zuurverdiende geld uit te geven op een veel te duur terras in een door toeristen overbevolkte stad. Bedankt nog voor het betalen van de factuur!
Ik kan helaas niet inhoudelijk reageren nu, maar na mijn vakantie neem ik zo snel mogelijk contact met je op!
Of iets netters…
10. Toch werken? Kies een vast moment
Kom je er écht niet onder uit? Dan heb je niet genoeg je best gedaan. Kan gebeuren, maar kies dan in ieder geval een vast moment. Bijvoorbeeld ’s ochtends voordat je in de bloedhitte gaan wandelen in een kneuterig stadje of met je badlaken hutje mutje gaat liggen op het strand, ergerend al die andere Nederlanders (wat vallen ze op hè!).
Oh, en houd dat moment wel kort. Uit onderzoek is namelijk gebleken dat mensen die tijdens hun vakantie dagelijks 30 minuten werkten, meer controle hielden over hun werk.
En bedenk: de wereld vergaat niet tijdens jouw vakantie!
…en jouw bedrijf ook niet. Het land ligt op z’n gat, Duitsers liggen in hun gat (zelf gegraven op het strand) en ook je klanten liggen op hun gat (op het strand).
Het enige wat nog draait in Nederland is het toerisme. Werk je daar niet in? Dan kan er weinig gebeuren, echt! Bovendien ben jij als duurzame ondernemer productiever en creatiever als je óók tijd voor jezelf neemt.
Beter voor jou, je onderneming en de wereld!
Dus: fijne vakantie!
Zonder laptop.
Kijk, alleen maar goede argumenten! Overtuigend onderbouwd. En nu hup, genieten van die vakantie! Plus van alle andere vakantieclichés die nu de ronde doen: de batterij opladen, tijd voor de kinderen, tijd voor elkaar, effe afschakelen, et cetera.
Maar stiekem wel je visitekaartjes meenemen in het dashboardkastje. Je weet immers nooit wie je tegenkomt ;-). Bedankt voor de mentale support en overtuigingskracht, Marc. Jij zorgt ervoor dat mijn laptop in de la blijft liggen deze zomer(vakantie)!
Je kan ook een virtueel professional inhuren die je zaken waarneemt tijdens je vakantie.
Dat is een hele goede, Jacqueline! Voor mij (nog) niet echt rendabel, aangezien mijn mailbox en administratie nog redelijk overzichtelijk is. Maar voor veel andere ondernemers is dit zeker een optie :-).
Ja, hier herken ik mezelf wel in. Met de camper op pad en dan de laptop mee. Zelfs een zonnepaneel voor wanneer de batterij leeg is. Maar ik word er steeds beter in om echt vakantie te houden. Helemaal mee eens dat het belangrijk is om mentaal en fysiek op te laden. En deze tips gaan mij in elk geval helpen om volgende keer nog beter vakantie te vieren. Dank je Marc!
Ik bedoel Michael (werd afgeleid door Marc’s reactie… begint ook met een M). Nogmaals dank!