Duurzaamheid heeft een duur imago. Onder consumenten, maar ook binnen organisaties. Maar is dat terecht? Is duurzaam duur(der), of klopt dat beeld niet?
In dit artikel geef ik een antwoord op die vraag.
Duurzaamheid heeft natuurlijk de schijn (of eigenlijk de naam) tegen. Een naam kan namelijk boekdelen spreken. Als Albert Heijn bijvoorbeeld Albert Hoofdprijs heette, dan had het nog veel harder moeten roepen dat je er zeker niet de hoofdprijs betaalt.
Dat de term ‘duur’ in duurzaamheid zit werkt dan dus zeker niet mee. En natuurlijk gaat het hier eigenlijk om ‘duurzaam’, maar leg dat maar eens uit. De vraag is echter of het dure imago van duurzaamheid terecht is.
Laat ik met de deur in huis vallen: duurzaam kan zeker duur(der) zijn. Kán. Want als duurzaam alleen betekent dat je fair trade-producten koopt, dan ben je inderdaad duurder uit. Al hoeft zelfs dat niet (meer) zo te zijn.
Shirtjes voor 5 euro zijn natuurlijk leuk, maar je ziet niet welke prijs daarvoor werkelijk is betaald. Denk aan de hoeveelheid water en (kinder)arbeid. Of een hamburger, waaraan je niet kunt zien welke milieubelasting eraan vooraf is gegaan.
Ja, duurzame producten zijn soms duurder. Maar eigenlijk kun je misschien beter zeggen de ‘duurzame prijs’ de echte prijs is. De goedkope standaardproducten zijn gewoon te goedkoop.
Deze korte documentaire uit 2007 (al wat ouder dus) laat op een eenvoudige manier de belasting van goedkope standaardproducten op mens en milieu zien. Je kunt meer lezen (en kijken) over dit project op de website van de Story of Stuff.
Hier is overigens een verandering gaande: duurzaamheid hoeft niet altijd meer duurder te zijn. Zo blijkt dat biologische producten in supermarkten vaak goedkoper zijn dan de producten van niet-biologische A-merken.
Ook voor organisaties geldt dat: zo heb ik een duurzame, zakelijke bankrekening bij ASN Bank (maar het had ook Triodos kunnen zijn). Deze banken investeren alleen in duurzame projecten, en het mooie is dat ze ook nog eens goedkoper zijn dan bijvoorbeeld de ABN Amro, ING én Rabobank.
Eerder schreef ik al een artikel over ‘de prijs’ van een reis naar Amsterdam: dat lijkt met het openbaar vervoer fors duurder dan met de auto, maar de vraag is of dat echt klopt. Je leest het artikel hier.
Maar de prijs van duurzaamheid gaat verder dan het bedrag op de (fair trade) factuur. Het gaat in veel gevallen namelijk om een investering die je (op termijn) terugverdient. Daarbij komt nog dat duurzaamheid ook direct een besparing kan opleveren.
Duurzame investeringen betalen zich op termijn vaak uit. Ja, zonnepanelen op het dak kosten nu geld. Maar dat zie je direct terug op je lagere energierekening. En investeer je dan slim, dan kun je de terugverdientijd fors beperken.
Maar om dat in te zien heb je dus wel een langetermijnvisie nodig. En dat is precies waar mvo-beleid wél op is gericht, maar onze economie niet (genoeg).
Een ander goed voorbeeld waar recentelijk veel discussie over was, is de elektrische auto. Er gingen berichten rond dat een elektrische auto pas na 700.000 kilometer groener was dan een benzineauto en dat het dus de forse investering niet waard was.
Dat blijkt niet te kloppen, en dat maakt dus ook een dure elektrische auto de investering waard.
Bovendien gaat duurzaamheid over het bewust gebruik van grondstoffen: koop alleen een nieuwe computer als de oude kapot is, en niet als er een nieuw (nóg sneller of mooier) model is uitgebracht.
Hierbij gaat het trouwens ook over arbeid. We hebben niet voor niets duurzame inzetbaarheid. Op een bewuste manier omgaan met je personeel leidt immers tot minder ziekteverlof en meer betrokkenheid (en productiviteit). Dat levert uiteindelijk dus alleen maar op.
Duurzaamheid is ten slotte ook afhankelijk van hoe je met je geld omgaat. Geen impulsaankopen, maar je afvragen of je een product echt nodig hebt. Niet steeds een plastic tasje afrekenen bij de kassa, maar een tas van thuis meenemen.
Bedenk tot slot ook dat een lager energieverbruik en minder afval ook tot lagere kosten leiden. Duurzame bedrijfsvoering kan dus ook geld besparen.
Maar het kan nog beter: je kunt mét (niet aan) duurzaamheid geld verdienen. Bijvoorbeeld door je als bedrijf volledig te richten op maatschappelijk verantwoord ondernemen (mvo). Dat levert je een concurrentievoordeel op en trekt nieuwe potentiële klanten aan.
Ook blijkt dat bedrijven die bezig zijn met maatschappelijk verantwoord ondernemen innovatiever en transparanter zijn. Daardoor zijn ze beter in staat met nieuwe ideeën en ontwikkelingen aan de slag te gaan.
Tot slot geven consumenten aan dat ze best bereid zijn meer te betalen voor een duurzaam product, mits het geld maar goed terechtkomt. Schaam je dus niet voor je (hogere) prijs, maar vertel wel eerlijk waar die prijs vandaan komt.
Wil je hier meer over lezen? Eerder schreef ik een artikelen over geld verdienen aan duurzaamheid: kun je dat (maken)?
Toch speelt er hier ook nog een morele kwestie: kies je (als organisatie) bewust voor het goedkope, niet-duurzame alternatief? Dan scheelt dat weliswaar nu in je portemonnee, maar volgende generaties krijgen daarvan de rekening gepresenteerd.
Dat zie je eigenlijk nu al gebeuren: de afgelopen decennia hebben we (te) weinig oog voor het milieu en klimaat gehad. De consumptiegerichte wereldeconomie is gericht op groei, en als ons grondstof- en energieverbruik dat ten koste ging van het milieu en de aarde, dan was dat zo.
Er was dus geen balans tussen people, planet en profit (wat duurzaamheid eigenlijk is). Onze welvaart is ten koste gegaan van de planeet én onszelf (kijk bijvoorbeeld naar het aantal burn-outs).
Eerder schreef ik een artikel over duurzaam gedrag. Hierin gaf ik aan dat duurzaamheid de norm moet worden: van gewoon dóén naar gewóón doen. Je leest het artikel hier.
Dat alles betekent dat we nu een inhaalslag moeten maken en fors moeten investeren in bijvoorbeeld energietransitie en het klimaatneutraal maken van de industrie, en dat heeft een prijskaartje (vraag maar aan Baudet).
Of dat gepresenteerde prijskaartje realistisch is, dat is een andere (politieke) discussie. Maar feit blijft dat we nu de rekening gepresenteerd krijgen voor ons handelen de afgelopen decennia.
Kunnen we dus zeggen dat duurzaam duur(der) is? Nee, (dat hoeft) zeker niet! Dus je kunt gewoon aan de slag met maatschappelijk verantwoord ondernemen. Vandaag nog!
Heb je nog meer redenen nodig om vandaag nog aan de slag te gaan met maatschappelijk verantwoord ondernemen? Voila, klikt u hier!