Passie? Pfft, pleur op met je passie! Knaken, dat is wat er verdiend moet worden. Brood op de plank. Van liefdadigheid alleen kan niemand leven. Ja, degene die het ontvangt misschien. En je droom volgen? Word liever wakker, open je ogen en zie de realiteit!
Tsjah, daar sta ik dan met mijn verhaal. Dromend van een bestaand als zelfstandige, en ook nog wat betekenen voor de wereld. Maar wie maak ik daar blij mee? Mezelf? Ja, zeker. Maar zit de rest van de wereld wel te wachten op mijn ‘groene passie’, mijn ‘duurzame verhalen’?
Naïeve droom, maar met passie
Op een moment van ‘ongelukkigheid’ in mijn carrière ontstond een (naïeve) droom. Een droom om als zelfstandige door het leven te gaan. Onafhankelijk van een werkgever. En dat is op zichzelf al naïef, want werkgevers heb ik nog steeds, alleen heten ze nu opdrachtgevers.
Daarbij wilde ik niet alleen onafhankelijk worden, ik wilde ook mijn tweede passie terug laten komen in mijn werk: duurzaamheid. Iets betekenen voor de wereld, op mijn manier, met waar ik goed in ben. Klinkt mooi (en wellicht wat altruïstisch of ‘hippie’), maar hippie’s hebben doorgaans weinig geld. Ben ik dan echt zo naïef?
Lijdensweg
Misschien wel, want als zelfstandige beginnen gaat niet over rozen. Alle rooskleurige verhalen neem ik inmiddels met een korreltje zout: de opdrachten liggen (in het begin) niet voor het oprapen, het enthousiasme in je omgeving ebt snel weg (net als je eigen enthousiasme), en verder zit je maar te wachten. Is dit dan wat ze noemen ‘je passie volgen’?
Ja, want passie gaat uiteindelijk niet alleen over hartstocht, maar ook over lijden. Het lijden van Jezus, letterlijk. En het volgen van je droom kan pijn doen, lastig zijn. Bijvoorbeeld als je passie niet wordt gedeeld. Of dat het volgen van je passie financiële consequenties heeft.
Passie is klote pittig
En dan is het soms gewoon klote. Hard werken, zoeken, investeren, falen en het toch weer proberen. Zeker als je passie buiten de gebaande paden ligt: dan moet je lef hebben, angst en onzekerheid in de ogen durven te kijken.
En zo ervaar ik het ook: het is mooi om bezig te zijn met je passie en je droom te verwezenlijken (althans, dat probeer ik). Maar het gaat zeker niet vanzelf, en je moet ook zeker offers brengen.
Weg met passie(?)
Op zulke momenten slaat de twijfel toe: heb ik er wel goed aan gedaan om mijn baan op te zeggen en voor mijzelf te beginnen? Ben ik wel geschikt voor het ondernemerschap? Of had ik me niet zo moeten laten leiden door mijn droom, een vaag verlangen? Daarbij, is het wel realistisch? Kan ik er wel geld mee verdienen?
Wat zullen anderen bovendien van mij denken en vinden? Ik vind het nogal belangrijk om aardig gevonden te worden (mijn kracht, maar zeker ook een valkuil). Daarbij is netwerken niet echt mijn ding. En misschien hebben ze gelijk. Met passie alleen kom je er waarschijnlijk niet.
3 redenen om toch mijn passie te volgen:
Die twijfel is killing. Toch zet ik door en heb ik liever tegenslagen onderweg naar mijn droom, dan dat ik passieloos op een kantoor zit. Daarom ga ik door, om drie redenen:
1. Je loopt drie stappen harder
Je herkent het wel: ben je gemotiveerd, dan wil je net dat stapje extra zetten. Een stapje dat je zeker niet zou zetten als je niet zo bevlogen was. Je steekt er (extra) tijd en energie in en je kunt er met meer energie over vertellen.
Dat komt door je intrinsieke motivatie, waar ik eerder ook al over schreef. Ik vind mijn passie zo belangrijk, dat ik er ook graag een stap extra voor zet. En dan werk ik met plezier ‘s avonds door, terwijl ik dat voor een baas absoluut niet meer wilde.
2. Je loopt voor op de rest
Als je een vak uitoefent met hartstocht en passie, dan heb je een streepje voor op je concurrenten. Je hebt er verstand van (daar ga ik even van uit), je bent er goed in (anders kun je er beter je hobby van maken, niet je werk), en je bent ook bereid er extra in te investeren. En daarmee win je het van je niet-gepassioneerde concurrenten.
Bovendien merken je klanten dat ook. Zie het als een ambacht, zoals een echte bakker zijn brood lekkerder bakt dan de supermarkt. Door een snufje passie. En of het brood écht lekkerder is, dat weet ik niet, maar passie smaakt ook best goed.
3. Je hebt een goed verhaal
Praat je ten slotte over je passie, dan doe je dat waarschijnlijk vol enthousiasme. Je hebt dus een goed verhaal, en daarmee overtuig je mensen en (mogelijke) klanten. Geen saai betoog met uitgekauwde feiten, maar een gepassioneerd verhaal vol positivisme waar jij in gelooft.
Dat enthousiasme inspireert anderen. Want ik weet dat ook de gunfactor meespeelt. En ik heb misschien (of eigenlijk zeker niet) de X-factor, maar dankzij mijn verhaal en intrinsieke motivatie heb ik wel de gunfactor mee.
Passieval
Maar eerlijk is eerlijk, met passie alleen kom je er niet. Het is een prima brandstof voor jezelf, maar op brandstof alleen kun je niet rijden. Of, zoals Irene van den Berg eerder in een column zei, je loopt het risico op een passieval:
“het gebrek aan zakelijkheid bij ‘ondernemers’ die van hun passie hun bedrijf hebben gemaakt”.
De vakidioten in plaats van de ondernemers, zeg maar. En ook ik trap daar in. Dan besteed ik te veel tijd aan een opdracht, uit hart voor de zaak, maar niet uit hart voor mijn portemonnee. Want van mijn uurloon blijft dan weinig over.
Poen, passie en prestige
Daarom pleit Irene voor de drie P’s: poen, passie en prestige. En misschien moet ik als ondernemer, wil ik een beetje succesvol zijn, voor de alle drie de P’s gaan. En niet alleen voor de passie.
Dat is een leerproces en soms een lijdensweg. Het is confronterend om te zien dat uitsluitend je passie volgen vaak niet genoeg is. Dat er ook ‘simpel ondernemerschap’ bij komt kijken.
Je passie: maak er (je) werk van!
Ik hoor van mensen in mijn omgeving dat ze wel zijn uitgekeken op hun werk, dat ze iets anders willen. Maar (met extra nadruk), ze laten zich tegenhouden door onzekerheid, twijfel en ‘ja maar’.
In sommige gevallen terecht, maar vaak ook niet. Geld, kennis, ervaring, ja, dat zijn zeker zaken waar je goed over na moet denken. Maar waar een wil is, is een weg. En in hun gevallen een doemdenker om die weg weer te slopen.
Je hoeft niet per morgen je baan op te zeggen en met je passie aan de slag te gaan, maar je kunt er wel werk van maken. En uiteindelijk je werk van maken, dat weet ik zeker. En ik ben blij dat ik dat toch gedaan heb.
